Ruysdael Quartet @ Zoom! Festival | ZOOM! op de zondagochtend: ‘Stile Italiano’

Een paar eeuwen voor de Europese eenwording werden de beginselen ervan al toegepast door de vele componisten die aan de Europese hoven verbonden waren.

Aan het einde van de 17e eeuw werd het mode om te schrijven in de nieuwe Italiaanse stijl van Corelli en Vivaldi. Het genre werd veelvuldig gebruikt als visitekaartje bij alle zichzelf respecterende vorstenhuizen in Europa en zo verwierf barokke stijl van het Italiaanse concerto en de sonate da camera een belangrijke plaats in het oeuvre van ook veel niet-Italiaanse componisten. Antonio Vivaldi , een van de grote voorbeelden in Europa, verkreeg grote faam met zijn orkest van de Ospedale della Pietà in Venetië, bestaande uit weesmeisjes, die allen uitstekend les kregen van de componist. Als Europees vorst telde je niet mee als je dit orkest niet eens met eigen oren had beluisterd. Niet vreemd dus dat Johann Sebastian Bach in 1721 bij wijze van sollicitatie een pakket van 6 concerti in Italiaanse stijl aanbood aan de markgraaf van Brandenburg.  Helaas heeft hij een aanstelling aan dit hof nooit mogen ontvangen, ondanks de extreem hoge kwaliteit van deze 6 Concerti Grossi.

Georg Philip Telemann, een tijdgenoot en vriend van Bach, bekwaamde zich op zijn manier ook in deze Italiaanse stijl. Afhankelijk van welk hof hij bediende schreef hij moeiteloos in allerlei stijlen. Het Franse hof verlangde bijvoorbeeld alles behalve de muziek van Italiaanse concurrent te horen. In deze tijd stond de Franse stijl (orkestsuites) lijnrecht tegenover de Italiaanse stijl (Concerti).

Een mooie mengeling doorstond de in Frankrijk geboren componist Georg Muffat met Duitse ouders van Schotse afkomst. Hij studeerde bij Lully in Parijs en vervolgde zijn carrière via Wenen naar Rome, waar hij kennis maakte met Corelli en zijn nieuwe concertostijl. Muffats verzameling concerten L’Armonico Tributo is een eerbetoon aan de uitvinder van het genre Arcangelo Corelli.